Кабирї аз ислом даст кашид,

аммо боз њам касе ба ў бовар накард

(Ё чаро љамъомади нањзатиён дар Дортмунд шикаст хўрд?)

         Њафтаи гузашта дар шањри Дортмунди Олмон љамъомади боќимондањои ташкилоти экстремистию террористии Њизби нањзати исломї баргузор шуд. Дар он раиси гурезаи нањзат М.Кабирї як гурўњи хурди шахсони беному нишон ва мазҳабфурӯшро љамъ карда, бори дигар кўшиш кард, ки дар атрофи худ як эътилофи ќуввањои зиддимиллї ва зиддидавлатиро ташкил кунад. Аммо ин наќшаи ў ва хољагонаш бори дигар шикаст хўрд.

       Идомаи чунин талошњо маънои онро дорад, ки мутаассифона, нањзатиён ва пуштибонони онњо иштибоњоти фоњиши худро, ки солњои навадум боиси 150 њазор кушта, як миллион гуреза ва дањњо њазор ятиму бепарастор дар Тољикистон шуда буд, дарк накарда, дар пайи ислоњи он нестанд. Баръакси ин, се соли ахир М.Кабирї ва њаммаслаконаш, бо истифода аз пуштибонии сиёсї, идеологї, молиявї ва њуќуќии кишвари барои ҳама маълум љамъомадњо доир карда, талош доранд, ки миёни љомеа љойгоњ касб намоянд. Љамъомади навбатии ТТЭ ҲНИ дар Дортмунди Олмон низ аз љумлаи талошњои љон бахшидан ба ин љасади мурда буд, ки нобарор анљомид. Барои шарњи он шикасти нањзатињо, чанд андешаи мушаххасро дар бораи ин нишаст баён медорем:

       1. Сомонањои нањзатї аз њузури 300 нафар дар љамъомади Дормунд љор мезананд, дар њоле ки дар он ҳамагӣ то 60 нафар њузур доштанд, ки аксаран, наздикону пайвандон ва хешону аќрабои роњбари нањзатињо мебошанд. Аз ин лињоз, изњори назари ин гурўњи кучакро наметавон “ҳамоиш” номида, дар атрофи он њангомасозї кард.

     2. Љонибдорону њаммаслакони М.Кабирї, хусусан нафароне, ки тољик нестанд ва дар Тољикистон иќомат накардаанд, вазъияти љумњуриро дуруст арзёбї карда наметавонанд. Суботу осудагию амнияте, ки дар ќаламрави љумњурї њукмфармост, дар ками андар кам давлатњои љањонї ба назар мерасад. Аммо гурўњњои дар хориљ мустаќарбуда ва минљумла, «коршиносони худї»-и онҳо ба ояндаи неки давлати мо бо назари манфї менигаранд. Оё њамин аст оини ватандорӣ ва рисолати шаҳрвандии онњо? Ватанробаљоиободкарданбавайронатабдилдодандвабоисимаргињазоронњазор мардуми бегуноњ шуданд. Магар таќозои дини мубини ислом њамин аст? Не, албатта не! Ин таќозои дили чанд мазњабфурўши нањзатист!

     3.Љамъомади Дормунд, ки онро метавон «мањфили хонаводагї» номид, ба њадафи асосї - ташкили ИНОТ-2 ва дар раъси он ќарор гирифтани ТТЭ ЊНИ нарасид. Тири наҳзатиҳо ва хоҷагонашон хок хӯрд.ТТЭ ҲНИ бо ирсоли даъватномаҳоибешумор хеле талош карда буд, ки дар нишасти мазкур теъдоди ҳарчӣбештари тоҷикистониёнибурунмарзӣванамояндагонитамоминиҳодҳоимухолифиҲукуматиҶумҳурииТоҷикистонширкатварзанд, аммобархилофи ин саъйу талошҳои чандинмоҳаи онҳо, бархе аз афроду ниҳодҳоимухолифандеши тоҷикнафақатдаринҳамоишиштирок накарданд, балки расман мухолифати худро нисбат ба баргузории он ва ҳамчунинтаъсиси дигарбораи ИНОТ изҳор доштанд.

Дар ин нишаст, аз љумла муњољирони корї, баъзе созмонњои дигари тољикї, мисли намояндагони "Гуруҳи 24” ва Анҷумани нируҳои созанда иштирок надоштанд. Зиёиёни тољикистонии муќими Аврупо, аз љумла Исфандиёр Назар, Бахтиёр Аминї, Њафиз Бобоёр, Темур Варќї, Равшан Темуриён, Алим Шерзамонов, Додоҷони Атовулло ва амсоли инњо, бо он ки ба ҳамоиш даъватї буданд, дар он ширкат наварзиданд. Чанд нафаре аз онҳо дар 25-километрии Дормунд гирд омада, нишасти худро шўхиомез «Боѓ» унвон карданд ва зери чатри нањзат нарафтани худро љасурона, бо аксҳо нишон доданд.

Зиёиён хатои пешгузаштагонро такрор накарданд. Зеро ба хубї дарк кардаанд, ки ТТЭ ЊНИ як гурӯњи террористон асту бас. Террористоне, ки ғайринаҳзатӣ барояшон танҳо “атеист” асту “зардуштї”. Дар кӯчактарин лаҳзаҳои ростомада, ҳар як наҳзатӣ, аз ҷумла худи Кабирӣ омода аст онҳоро сангсор намояд. Чуноне, ки як дафъа дар солҳои 90-ум баъзе зиёиён бо онҳо дар майдон буданд. Ва чун наҳзатиҳо худро ҳокими даврону замон эҳсос карданд, ҳамон лаҳза нони зиёиёни дар қабаташон нишастаро ҳаром ва худашонро “кофир” ҳукм карданд. Ширкат варзидан дар њамоиши наҳзатиҳо бешак маънои террорист шудану бо террористон пайвастанро дорад.

       4. Боќимондањои ТТЭ ЊНИ то ҳол собит карданӣ мешаванд, ки террорист нестанд. Дар ҳоле ки ин њаќиќат барои тамоми мардуми Тољикистон маълум буда, созмонњои бонуфузи сиёсї, иќтисодї ва интизомие аз ќабили Созмони Њамкорињои Шанхай, Созмони Паймони Амнияти Дастаљамъї (СПАД-ОДКБ) ва ИДМ бо беш аз 3,5 миллиард аҳолӣ, онҳоро чун ташкилоти террористию экстремистї эълон намудаанд.

Ин ташкилоти террористӣ на фақат бар хилофи манофеи миллии мо амал мекунад, балки ҳамзамондарсатҳиминтақа низ бо шабакаҳоимаъруфитеррористиибунёдгароҳамкорӣкарда, боиси идома ёфтани даҳшатпароканииҷангҷӯёни Давлати исломӣмегардад. Мутобиқи омори расмӣаксари шаҳрвандониТоҷикистон, киазгумроҳӣбасафиҷангҷӯёни Давлати Исломӣ пайвастанд, аслан ё аъзои ТТЭ ҲНИ буданд, ё зери таъсири он мондаанд.

Ташкили ин ҳамоиш, роњбарии корҳоитадорукотиион, азҷумла пардохти хароҷотиравуои иштирокдорони он аз кишварњои гуногун нишондињандаи идомаи сармоягузории фаъолияти ЊНИ аз тарафи кишвари маълум ва дастгирии ин кишвар аз терроризми байналхалќї мебошад.

Мутаассифона, созмону ташкилотњои урупоие њастанд, ки ба хотири бозињои геополитикї ва манофеи сиёсию иќтисодї нањзатро ба сифати бозича ва фишанги таъсиррасонї мавриди истифода ќарор медињанд. Ин њолатро рањбарияти нањзатї хуб медонад, вале онњо, ки сарнавишти худро ба пайсаи хољагонашон фурўхтаанд, танњо як роњ доранд: то љон дар рамаќ доранд, бо хољагони худ њамкорї карда, дар расонањо њангомасозї ва иѓвогарї менамоянд.

          5. Стратегияи асосии нањзат ба даст овардани ќудрат ва барпо намудани давлати исломї дар Тољикистон буда, ин барномаро тавассути дарёфти маблаѓ, эљоди тавтеа, иѓвогарии матбуотї, ноором сохтани авзоъ дар минтаќа ва ѓайра роњандозї менамояд. Аммо дар љамъомади Дормунд Кабирї бо њиллаи навбатї баромад карда, вожаи калидии «ислом»-ро аз барномаи худ њазф кард. Ў расман эълон кард, ки ЊНИ аз маќсади асосии худ, яъне сохтани давлати исломї дар Тољикистон даст мекашад ва ба њамсафонаш намоишкорона дастур дод, ки дигар ин маќсади њизбро ошкоро эълон накунанд. Вай бо ин макри навбатї мехост ба ду њадаф бирасад: Якум, мехост ташкилоти оилавию террористии худро дар назди хољагони аврупоияш њамчун як созмони дунявию демократї нишон дињад. Дуюм, мехост бо ин доми навбатии худ муњољирони мењнатї ва зиёиёни муњољирро ба зери нуфўзи нањзат дароварда, бо онњо “эътилоф” сохта, боз аз онњо истифода намояд.

Аммо љамъомади Дортмунд нишон дод, ки ин тактикаи нањзатї натиља надод ва касе ба њиллаи навбатии Кабирї бовар накард. Ў натавонист ин дафъа муњољирони тољик ва зиёиёни миллии муќими Аврупоро ба доми худ дарорад. Зеро њама аз таърих медонанд, ки мањз њамин њилларо охундњо дар инќилоби соли 1979 истифода карда буданду роњбарони нањзатї дар ваќти сохтани ИНОТ дар соли 1993. Онњо аз нерўњои демокртї ва рўшанфикрони миллї барои расидан ба маќсади худ истифода намуда, сипсас, њамаи онњоро на танњо “кидат” карданд, балки бо тамѓањои “атеист”-у “зардуштї”-ю “мунофиќ” онњоро аз байн бурданд. Кабири њам дар Дортмунд њамин домро густарда буд.

Њамин тавр, бо вуљуди тарњу њиллаи нав ва бо вуљуди ба хотири сиёсат ва ќудрат расман даст кашидан аз ислом, М.Кабирї аз љамъомади Дортмунд бо дасти холї баргашту маблаѓњои охунд-спонсорњо њамагї ба бод рафтанд. Бе шубња, ин нокомї на танњо шикасти нањзатињо, балки шикасти фоњиши тарроњон ва хољагони онњо низ мебошад.

   Фаридун Ориёї

«Голубая жемчужина» Таджикистана

напоит всех соседей

В эти июльские, аномально жаркие дни, когда необходимость в чистой питьевой воде ощущается особо остро, граждане Республики Таджикистан с ещё большим пониманием относятся к инициативе главы государства о её рачительном использовании. Несмотря на то, что республика занимает одно из первых мест в мире по пресноводным запасам, которых ей хватит надолго, руководство страны понимает проблемы соседей, не имеющих такого природного богатства.

Президент РТ Э.Рахмон неоднократно заявлял, что «мы, продолжая добрую традицию своих предков, никогда и никоим образом не оставим своих соседей без воды». Было отмечено, что РТ путём привлечения отечественных и зарубежных инвестиций готова реализовать проект по обеспечению жителей стран Центральной Азии качественной питьевой водой из  Сарезского озера, которой  хватить народам региона на века. Ещё в 2007 году экологически чистая питьевая вода Сареза бесплатно была предложена соседним республикам, хотя в мире пресная вода дорожает с каждым годом. Необходимо было совместно профинансировать 600-километровый водопровод и насосные установки. В то время реализации проекта помешал глобальный экономический кризис, экологические проблемы и некоторые политические моменты.

Данный проект не оставил без пристального внимания глава Узбекистана Ш.Мирзиёев, который предложил создать консорциум, совместную комиссию по изучению вопросов использования пресной воды Сарезского озера, которой в нём заполнено более 17 квадратных километров (16 кубических километров).

18 мая с.г. таджикский "Ориёнбанк" и частная китайская компания из Гонконга Heaven Springs Dynasty Harvest Group подписали соглашение о стратегическом сотрудничестве в данном направлении. На территории Таджикистана планируется строительство предприятия по производству чистой питьевой воды, которая будет поставляться в страны Центральной Азии и другие государства. Детали и проектная стоимость будут оговорены дополнительно. По оценке экспертов, это – выгодное и экологически безопасное для всех предприятие. Озеро стабильно наполняется водой и её откачивание для питьевых нужд не отразится на полноводности. Если, согласно прогнозам, стоимость питьевой воды в мире будет расти, Таджикистан сможет организовать её рентабельную поставку в другие государства, что привлечёт сюда и других инвесторов.

Но в то время, когда братские среднеазиатские республики и их китайские экономические партнёры достигли взаимопонимания, наладили добрососедские отношения в сфере водных ресурсов в интересах своих народов, ряд ангажированных журналистов, в числе которых корреспондент российской «Независимой газеты» В.Панфилова, вновь и вновь пытаются внести разлад, непонимание и вражду. Народы Центральной Азии с заинтересованностью и светлыми надеждами наблюдают за развитием взаимовыгодных проектов, а названная журналистка со свойственной ей недоброжелательностью, злобой и завистью строчит заказные пасквили под провокационными заголовками.

В.Панфилова заявляет себя как обозреватель отдела политики стран ближнего зарубежья «НГ», однако на практике её обзоры политической и экономической жизни стран СНГ носят однобокий, тенденциозный и заказной характер. Закономерно, что после многих лет стагнации в отношениях Узбекистана и Таджикистана возникают естественные трудности в механизме разрешения тех или иных соглашений и договорённостей. Всё это решаемо, не так страшно и бесперспективно, как описывает В.Панфилова, освещая, например,
встречу премьер-министров Узбекистана и Таджикистана в Фергане.

На фоне реального прогресса во взаимовыгодном сотрудничестве двух стран, В.Панфилова апеллирует к чужому мнению,        вырванному из контекста, в сокращенном, упрощённом или извращённом варианте. Все её публикации являются тенденциозным дайджестом, цитатником, перепечатками из других изданий чужих слов. Без единого собственного тезиса или мысли! В.Панфилова выбрала удобную форму «творчества» - выполнять редакционное задание чужими руками, чужим пером. Взамен собственноручно написанных статей и авторских идей она ограничивается подборками и обозрениями. Наряду с констатацией отдельных фактов, В.Панфилова собирает весь негатив, высказанный когда-либо на освещаемую ей тему.

Сотрудница «Независимой газеты» В.Панфилова независима от чего и от кого? От государства? От заказчиков? От спонсоров? Риторические вопросы! Она представляет «Независимую газету». Независимую от правды, объективности и компетенции.

В своей работе В.Панфилова и её редакторы используют основные принципы внешней политики колониальных империй – «разделяй и властвуй» и «загребай жар чужими руками». Сегодня такой приём активно используют недоброжелатели против независимых постсоветских республик, стремясь поссорить их между собой, чтобы потом единолично управлять их судьбами, диктовать свои условия. Это – политика заказчиков В.Панфиловой и ей подобных, которые платят им деньги. Она – лишь жалкий исполнитель их воли. Но поссорить братские народы, столетиями живущие по соседству, не получится! Если В.Панфилова является обозревателем, ответственным за публикации о Таджикистане, ей не мешало бы посетить эту страну в ознакомительных и познавательных целях для достоверного освещения современных реалий.

Республика Таджикистан, основным богатством которой являются гидроресурсы, искренне делится ими с окружающими. Недоброжелателям не остаётся ничего более, как громко кричать вслед, писать провокационные статьи, махать руками и кусать локти.

                                                                                     Денис Веденеев

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо намояндагони ҷомеаи кишвар 12 майи соли 2018 аз фаъолияти тахрибкорона, хиёнат ба давлату миллат ва ҷиноёти сангини роҳбарон ва аъзои Ҳизби наҳзати исломӣ изҳори нигаронӣ карданд. Сарвари давлат зимни суханронии ҳикматбори худ бо такя ба далелҳои муътамад ва мисолҳои дақиқ ишора бар он доштанд, ки пайравони ҳизби наҳзат мазҳаби бегонаро қабул карда, дар хизмати доираҳои махсуси идеологии он қарор гирифтаанд.

Пас аз ифшои ин ҳақиқат роҳбарони фирории ҲНИ ва хоҷагонашон ба изтироб афтода, боз як маъракаи иттилоотиро барои инкори ин воқеият ба роҳ монданд. Аз ҷумла, роҳбари ташкилоти террористӣ - экстермистии ҲНИ М. Кабирӣ аз тариқи сомонаҳои дурӯғпарокану ифротгарои зери назараш ба ин мавзӯъ пардохта, дар мусоҳибаҳои худ талош намудааст, ки наҳзатиёнро аҳли мазҳаби ҳанафӣ нишон дода,  шиа шудани онҳоро пинҳон намояд. Вале, тавре дар масали халқӣ мегӯянд: «Офтобро бо доман пӯшонда намешавад».

Албатта, мазҳаби шиаро қабул кардани наҳзатиён дигар бидуни шубҳа аст. Далелҳои бешумор, шоҳидии аъзои ҳизб, санаду навору суратҳои зиёд исбот мекунанд, ки роҳбарони ТТЭ ҲНИ мазҳаби аслии худро фурӯхта, мазҳаби бегонаро қабул кардаанд. Раванди гароиши наҳзатиҳо ба мазҳаби шиа ҷараёни тӯлонӣ дорад. Ин раванд нахуст аз таваҷҷуҳи роҳбарони ҲНИ ба Инқилоби исломии Эрон оғоз шуда, дар шакли робитаҳои сиёсию вобастагии молиявии онҳо аз доираҳои шиапараст ва зиндагию таҳсили як насли пурраи наҳзатиҳо дар мактабҳои махсуси динии Ҷумҳурии Исломии Эрон идома ёфта, дар ниҳоят ба пайравӣ ва қабули мазҳаби шиа аз тарафи роҳбарони ин ҳизб анҷомид.

Бинобар ин, ҳамчун яке аз шоҳидони бевоситаи раванди шиашавии роҳбарияти ин ҳизб, мехостам чанд далели раднашавандаро дар ин бора пешниҳод намоям. Ин ҷо масъаларо баррасӣ накарда, фақат факту далелҳои ошкорро пешкаш менамоем, то худи хонандаи ҳушманд дар ин маврид хулосаи зарурӣ барорад.

Санадҳои таърихӣ нишон медиҳанд, ки аксари роҳбарияти ҲНИ ҳанӯз аз даврони Иттиҳоди Шӯравӣ то имрӯз худро муриди роҳбари Инқилоби исломии Эрон Оятулло Хумайнӣ донис-та, ӯро бо эҳтиром «Ҳазрати Имом» меномиданд. Наҳзатиҳо ҳоло ҳам Хумайниро ҳамин тавр номида, ба ҷойи Қуръону ҳадис китобҳои мазҳаби шиаро мехонанд. Баъзе роҳбарони наҳзатӣ, аз ҷумла С. А. Нурӣ, Эшони Қиёмиддин, Саъдиддини Рустам, Бобоҷон Қаюмов ва ғайра дар васфи Хумайнӣ чандин мақолаю шеъру рубоию достон навиштаанд, ки дар рӯзнома ва маҷаллаҳои ҲНИ чун «Наҷот» ва «Сафина» ба таври муназзам чоп шудааст. Дар ин бора ҳар кас метавонад саҳифаҳои ин нашрияҳоро варақ занад.  

Шиорҳо ва даъватҳое, ки пайравони ТТЭ ҲНИ дар митингҳои солҳои 1991-1992 истифода мекарданд, иртиботи қавии наҳзатиҳо бо Эрон ва мазҳаби шиаро нишон медиҳад. Масалан, «Роҳи мо роҳи Алист, бирав гум шав, коммунист!», «Амрико, Амрико, марг ба найранги ту, хуни шаҳидони мо, мечакад аз чанги ту!», «Ҳам шиаю ҳам суннӣ, роҳбари мо Хумайнӣ», «Аллоҳу Акбар, Хумайнӣ раҳбар!», «Атри гули муҳаммадӣ, Вилоятӣ хуш омадӣ!» ва монанди инҳо. Афроди огоҳ хуб медонанд, ки шиорҳои наҳзатиҳо такрори шиорҳои ҳаракатҳои мазҳабии шиаён аст. Фаъолони наҳзатӣ - Қорӣ Муҳаммадҷон, Эшони Қиёмиддин ва Саъдиддини Рустам ин шиорҳоро дар майдони Шаҳидон ҳар рӯз бо баландгӯяк мехонданд ва аъзои ҲНИ онро такрор мекарданд. Сабти ин саҳнаҳо барои таърих боқӣ мондааст.

Далели дигаре, ки дараҷаи олии пайравию пойбандии наҳзатиён аз мазҳаби шиаро исбот мекунад, ин аст, ки аксари роҳбарони ТТЭ ҲНИ фарзандони худро бо номи имомони мазҳаби шиа, охундҳои машҳури шиа ва, махсусан роҳбарони инқилоби исломии Эрон мисли Меҳдӣ, Ҷавод, Боқир, Муртазо, Хумайнӣ, Биҳиштӣ, Мутаҳҳарӣ, Рӯҳуллоҳ, Ҳусайнӣ, Боҳунар, Чамрон, Ҳоирӣ, Заҳро ва ғайраҳо номгузорӣ кардаанд. Масалан, фарзандони худи асосгузори ҲНИ С. А. Нурӣ - Биҳиштӣ ва Ҳусайнӣ, фарзандони роҳбари феълии ТТЭ ҲНИ М. Кабирӣ - Рӯҳуллоҳ, Муртазо, Биҳиштӣ ва Меҳдӣ, писарони муовини якуми раиси ҲНИ Саидумар Ҳусайнӣ - Саидмеҳдӣ, Саидҷавод ва Биҳиштӣ, фарзандони узви раёсати ТТЭ ҲНИ Шамсиддин Саидов - Рӯҳуллоҳ, Биҳиштӣ, Боҳунар ва ғайра ном доранд. Инҳо ҳамаашон номҳои пешвоёни Инқилоби исломии Эрон аст, ки ба таври анъанавӣ барои тоҷикон хос нест. Илова бар ин, он роҳбарони ҳизби наҳзат, ки дар аввал номҳои хосси аҳли суннат доштанд, пас аз пазируфтани мазҳаби шиа номҳои худро бо номҳои «шиагӣ» иваз карда, ё тахаллусҳои шиагӣ гирифтанд. Соли 2000 дар хонаи яке аз аъзои ҲНИ Абдусаттор Каримов (Махсуми Сатторча) меҳмон будем. Саидумар Ҳусейнӣ, ки он вақт вазифаи дабири кулли ҲНИ - ро ба уҳда дошт, нав аз сафари Эрон баргашта буд. Ӯ нақл кард, ки пеш аз вохӯрии роҳбарияти ҲНИ бо роҳбари мазҳабии Эрон Сайидалии Хоманаӣ намояндагони ӯ ба наҳзатиён гуфтаанд, ки «ин чӣ тур мешавад, ки исми шумо «Сайидумар» бошад? Магар Умар ҳам сайид мешавад? Роҳбари инқилоб аз ин ном хеле бадашон меояд. Онро бояд фавран иваз кунем, вагарна мулоқот доир намешавад». Он вақт, ба гуфтаи С. Ҳусайнӣ, номи ӯро эрониён фавран аз «Сайид Умар» ба «Сайид Алӣ» табдил доданд ва дар мулоқот ӯро Сайид Алии Ҳусайнӣ муаррифӣ карданд. Роҳбари мазҳабии ҶИЭ аз ин номи ӯ хеле хушҳол шуда гуфтааст: «Баҳ - баҳ, худи исми шумо ихлоси шуморо ба «аҳли байт» нишон медиҳад»…

Далели дигари гароиши бевоситаи роҳбарияти ТТЭ ҲНИ ба мазҳаби шиа дар он аст, ки солҳои ҷанги шаҳрвандӣ садҳо нафар фаъолон ва пайравони ин ташкилот дар мадрасаҳои динии Эрон дарс хонда, мазҳаби шиаро қабул намуданд. Таъминоти молии худ ва оилаҳои роҳбарони ҲНИ пурра аз тарафи марказҳои мазҳаби шиа таъмин мешуд.

Баъд аз барқарории сулҳ дар Тоҷикистон алоқаҳои аъзои ҲНИ бо мазҳаби шиа боз ҳам бештар шуд. То манъ шудани фаъолияти ҲНИ, беш аз 800 нафар ҷавонон, ки асосан фарзанд ва хешу табори аъзои ин ҳизб мебошанд, дар мадрасаҳои мазҳабии Эрон дарс мехонданд. Аксари онҳо дар шаҳри Қум (маркази оламии мазҳаби шиа), шаҳри Гургон ва дигар ҷойҳои Эрон таҳсил мекарданд ва ба мазҳаби шиа дохил шуда буданд. Вақте қарор дар бораи баргардондани донишҷӯёни тоҷик аз мадрасаҳои динии хориҷ қабул шуд, фиристодаҳои наҳзат аз иҷрои он сарпечӣ карда, аз мадрасаҳои Эрон барнагаштанд. Онҳо таҳсили худро то имрӯз ҳам давом дода истодаанд.

Манбаъҳои муътамад тасдиқ мекунанд, ки ҳоло беш аз 480 нафар фарзандон ва хешу табори аъзои ҲНИ дар мадрасаҳои динии шаҳри Қум ва Гургон дар назди домуллоҳои мазҳаби шиа дарс мехонанд ва ё дар ин кишвар аз ҳисоби буҷети давлатии Эрон зиндагӣ мекунанд. Шояд баъзе аз ин мисолҳоро ба гузашта мансуб донем, аммо имрӯз, яъне пас аз дар ҳудуди Тоҷикистон манъ шудани фаъолияти ҲНИ ва аз тарафи Суди Олии Тоҷикистон ҳизби экстремистию террористӣ эълон шудани он, боз ҳам зиндагӣ ва таҳсили аъзои оилаи роҳбарон ва пайравони ТТЭ ҲНИ дар марказҳои динии ҶИЭ идома дорад. Рӯйхате, ки дар зер пешниҳод мешавад, на ба гузашта, балки маҳз ба имрӯз, яъне ба миёнаи соли 2018 тааллуқ дорад;

1. Абдуллоева Шаҳриниссо Сабурхоновна, ҳамсари С.А.Нурӣ, истиқоматкунандаи маҳаллаи Рисола, Болошаҳри Теҳрон;

2. Саидов Муҳаммад Абдуллоевич, писари С. А. Нурӣ, соли таваллудаш 1974, бо ҳамсар ва фарзандонаш, истиқоматкунандаи маҳаллаи Рисолаи Болошаҳри Теҳрон;  

3. Саидова Руқия Абдуллоевна, духтари С.А.Нурӣ, соли таваллудаш 1972, бо аъзои оилааш, истиқоматкунандаи маҳаллаи Рисолаи Болошаҳри Теҳрон;  

4. Абдусатторов Абдусамад Ҳакимович, домоди С.А.Нурӣ, соли таваллудаш 1974, бо  ҳамсар ва фарзандонаш, истиқоматкунандаи маҳаллаи Рисолаи Болошаҳри Теҳрон;

5. Бобоев Абдусаттор Хоҷаевич, узви раёсати ТТЭ ҲНИ, соли таваллудаш 1968, истиқоматкунандаи шаҳри Теҳрон, маҳаллаи Саодатобод, шаҳраки Посоргод, бинои №31; (ба Аврупо рафта меояд)

6. Кабиров Маҳмадсолиҳ Тиллоевич, бародари М. Кабирӣ, соли таваллудаш 1969, истиқоматкунандаи шаҳри Теҳрон

7. Гадоев Файзулло Саидович, соли таваллудаш 1986, толибилми риштаи сиёсии Донишгоҳи Ҷомиат – ул - Мустафои шаҳри Қум, бо ҳамсараш Одинаева Бунафша ва фарзандонаш Муҳаммад, Марям, Мустафо ва Райҳона, истиқоматкунандаи шаҳри Қум, писари Саид Иброҳими Назар;

8. Рӯҳуллои Саид, толибилми риштаи сиёсии Донишгоҳи Ҷомиат – ул - Мустафо шаҳри Қум бо ҳамсараш Бобоева Моҳистон ва фарзандонашон Алӣ, Фотима ва Тайиба, писари Саид Иброҳими Назар;

9. Саидов Рӯҳулло Шамсиддинович, истиқоматкунандаи шаҳри Машҳад, толибилми риштаи пизишкии Донишгоҳи Фирдавсии Машҳад, домоди Ҳоҷӣ Ҳалим Назарзода ва писари Шамсиддини Саид;

10.Саидов Ҳикматуллоҳ Абдуллоевич, писари С. А. Нурӣ, соли таваллудаш 1982;

11.Саидова Оиша Абдуллоевна, духтари С.А.Нурӣ, соли таваллудаш 1980;

12.Ваҳҳобов Азимҷон Азизович, раиси ҲНИ дар минтақаи Қӯрғонтеппа,  соли таваллудаш 1976;

13.Фаризаи Шоҳнаим,  духтари  узви Раёсати ҲНИ Кузов Шоҳнаим, соли таваллудаш 1994;

14. Бурҳонов Юнус Аббосович,  идеологи ТТЭ ҲНИ, бо зану фарзандони хурдсолаш дар шаҳри Занҷони вилояти Занҷон зиндагӣ мекунад.

15. Бурҳонов Маҳмуд Аббосович, ширкати хусусии “Бухорои Шариф” - ро дошта, ба тиҷорати хушкмева аз Эрон ба Русия машғул аст. Дар шаҳри Қум, шаҳраки Пардисон, хиёбони Оқо Юсуфӣ, кӯчаи 22, бинои рақами 9 бо аҳли хонаводааш зиндагӣ мекунад.

16. Бурҳонов Муҳаммадалӣ Юнусович (писари Бурҳонов Ю. А. ), муҳассили «Ҷомиат- ул-Мустафо ал-оламия», дар шаҳраки Пардисони Қум зиндагӣ мекунад. Ӯ тарроҳ, таҳиягар ва масъули техникии сомонаи “Кимиёи саодат” аст.

Айни замон, ному насаби 328 сокини вилояти Хатлон муайян шудааст, ки дар мадрасаҳои динӣ ва донишгоҳҳои ҶИЭ ба таври ғайриқонунӣ таълим гирифтаанд. Аксари онҳо бевосита дар мадрасаҳои динии шаҳрҳои Теҳрон, Қум, Хош, Гургон ва Машҳад, ки дар онҳо пурра аз рӯйи мазҳаби шиа дарсҳо ба роҳ монда шудааст, таълим гирифтаанд.

Илова ба таҳсил дар мадрасаҳои динӣ, барои паҳн кардани ақидаи шиа дар байни наҳзатиён курсҳои кӯтоҳмуддату дарозмуддати таълимоти сиёсию мазҳабӣ ташкил мешаванд. Масалан, рӯйхату факту далелҳо нишон медиҳанд, ки дар солҳои 2000 - 2015 ҳар сол даҳҳо нафар аз роҳбарони ТТЭ ҲНИ барои гузаштани курсҳои мазҳаби шиа ба Эрон бурда мешуданд. Пули чиптаҳо ва меҳмонхонаҳои қимматбаҳоро барои онҳо марказҳои мазҳаби шиа аз ҳисоби хумси мазҳабӣ медоданд. Як қисми ин гуна курсҳои мазҳабӣ дар худи Тоҷикистон дар қароргоҳи маркази ҲНИ ё дар ҷойҳои махсуси дигар мегузаштанд.

Масалан, моҳҳои апрел - майи соли 2012 мубаллиғи мутаассиби машҳури шиа Ҳасани Раҳимпур ба Тоҷикистон омада, дар идораи марказии ТТЭ ҲНИ чандин дарси мазҳаби шиа гузаштааст. Навори видеоии дарсҳои Раҳимпур дар дафтари ҲНИ дар Душанбе дар интернет мебошад. Дар он навор дида мешавад, ки чи хел роҳбарони ТТЭ ҲНИ дар сафи пеши дарси ин мубаллиғи шиа нишаста, суханҳои ӯро зидди мазҳаби аҳли суннат тасдиқ карда, сар меҷунбонанд.

Ҳамзамон, намояндагони хадамоти махсуси ҶИЭ зери пӯшиши кормандони марказҳои мазкур фаъолият бурда, шумораи зиёди ҷавонони ҷумҳуриро ҷалб ва барои таҳсил ба донишкадаву мадрасаҳои ин кишвар равон намудаанд. Фақат дар моҳи сентябр ва октябри соли 2012 ду гурӯҳ иборат аз занону духтарони фаъоли ҷумҳурӣ бо ташаббуси муовини раиси ТТЭ ҲНИ Муҳаммадкарими Орзу ва сардори шуъбаи кор бо занони он Парвина Иброҳимзод аз ҳисоби Ройзании фарҳангии Эрон барои таълим дар курсҳои даҳрӯза ба мадрасаи «Ҷомиат- ул-Мустафо ал-оламия» ва ба шаҳри Теҳрон фиристода шуданд.

Ҳамин тавр, оҳиста - оҳиста ТТЭ ҲНИ пурра ба зери мазҳаб ва сиёсати байналхалқии ташайюъ даромада, ҳатто ба таври расмӣ узви «Ҳаракати байналхалқии бедории исломӣ» шуд. Соли 2013 раиси он М. Кабирӣ дар Теҳрон муовини роҳбари ин ҳаракати байналхалқӣ интихоб шуд. Бояд гуфт, ки «Ҳаракати байналхалқии бедории исломӣ» як ҳаракати динӣ ва сиёсии ифротгарои мазҳаби шиа буда, қувваҳои динию сиёсии шиа ва ё шиагароро дар мамлакатҳои гуногуни ҷаҳон бо ҳам муттаҳид мекунад. Он як тарҳи бузурги сиёсӣ, идеологӣ ва геополитикии Эрон буда, роҳбарии онро собиқ вазири корҳои хориҷии ҶИЭ ва ҳоло мушовири роҳбари мазҳабии Эрон дар масъалаҳои байналхалқӣ, доктор Алиакбари Вилоятӣ ба уҳда дорад. «Бедор кардани мусулмонон» дар ин ташкилот ба маънои бар зидди давлату миллатҳои худашон шӯрондану хезондани мусулмонон дар ҳар кишвари олам аст.

Роҳбари ҲНИ ягона намоянда аз кишварҳои суннимазҳаб аст, ки аъзо ва муовини раиси ҳаракати ҷаҳонии шиаён шуд. Ин далел ҳам нишон медиҳад, ки роҳбарияти ҲНИ амалан мазҳаби шиаро қабул карда буд, чунки дар ин ҳаракати махфии сиёсии ифротӣ ҳаргиз намояндагони аҳли суннатро қабул намекунанд.

Гароиши ТТЭ  ҲНИ ба мазҳаби шиа дар ин ҳам дида мешавад, ки дар рӯзномаи ҳизбии «Наҷот» ва нашрияҳои он ҳар ҳафта мақолаҳои тарғибкунандаи мазҳаби шиа чоп мешуд. Масалан, рӯзномаи «Наҷот» ҳамаи баромадҳои Оятулло Хоманаӣ, роҳбари мазҳабии Эронро чоп мекард ва он дар байни аъзои ТТЭ ҲНИ хонда, чун «паёми валии амри муслимин» таблиғ мешуд.

Марҳилаи дигари раванди шиашавии наҳзатиён дар он ифода мешавад, ки аз солҳои 2000 то имрӯз дар байни аъзои қатории ҲНИ ҳам гароиш ба мазҳаби шиа пурзӯр шуд. Дар ин давра, аз ҷумла дар деҳаи Кӯли шаҳри Кӯлоб, дар маҳаллаи Хоҷаи Пири шаҳри Истаравшан,  дар қитъаи 2-юми ноҳияи Мастчоҳ, дар маҳаллаҳои 34, 35, 18 - и  шаҳри Хуҷанд даҳҳо оилаи наҳзатиҳо аз мазҳаби ҳанафӣ рӯ тофта, мазҳаби шиаро қабул карданд.

Бо даъвату ташвиқи бевоситаи яке аз роҳбаладони шиашудаи наҳзатӣ М.Раҳимҷонов бо лақаби «Домулло Маъруфҷон», то имрӯз зиёда аз 120 нафар сокини вилояти Суғд, аз ҷумла аз шаҳрҳои Истаравшан, Хуҷанд ва ноҳияи Мастчоҳ ба таври ғайриқонунӣ дар мадрасаи  шаҳри Қуми Эрон таҳсил намуда, мазҳаби шиаро қабул кардаанд. Номбурда дар ин давра тавассути шогирдони худ маводи тарғибкунандаи мазҳаби шиаро дар ҷумҳурӣ паҳн менамояд. Чунончи, соли 2009 сокинони шаҳри Истаравшан Акрам Зиёдуллоев, Увайдулло Хусейнов (бо тахаллуси «Субҳӣ Ҷавҳаризода»), бо истифода аз имкониятҳои Сафорати Эрон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, ба таври пинҳонӣ адабиёти динии «Марворид» ва «Ғазза» - ро, ки ба мазҳаби шиа мансуб буда, ғояҳои ҷангҷӯёнаи ҷунбиши «Ҳамос» (Ҳаракати муқовимати исломии Фаластин) - ро дорад, ворид намуданд.

Шогирди асосӣ ва домоди М. Раҳимҷонов – Юнус Бурҳонов маъруф ба «Сайидюнуси Истаравшанӣ», аз соли 1994 то соли 1999 дар мадрасаи динии шаҳри Қум таҳсил карда, мазҳаби шиаро қабул намудааст. Ӯ бо ҳамаи бародарҳо, хоҳарон, фарзандон, хешу табор мувофиқи мазҳаби шиа зиндагӣ карда, тибқи он намоз мехонад. С.Истаравшанӣ ҳоло ҳам дар ҶИЭ истиқомат дошта, бо сарпарастии мақомоти махсуси он сомонаи интернетии «Кимиёи Саодат» - ро таъсис дода, бар зидди давлату миллати Тоҷикистон фаъолияти мебарад.  

Аъзои дигари ҲНИ, сокинони ноҳияи Мастчоҳ бародарон Мирзоюсуф Фозилов (вафот кардааст) ва Абдурашид Фозилов низ дар марказҳои динии Эрон таълимоти динӣ гирифта, мазҳаби шиаро қабул намуданд ва баъди ба Ватан баргаштан, дар байни сокинони ноҳияи Мастчоҳ тарғибу ташвиқоти мазҳаби мазкурро бурда, аз ҳисоби ҳамдеҳагони худ сафи шиамазҳабонро зиёд менамуданд. Аз соли 2007 Абдурашид Фозилов ба Федератсияи Русия фирор намуда, айни замон, бо роҳнамоии хадамоти махсуси Эрон фаъолияти ифротгаронаи худро байни муҳоҷирони тоҷик идома дода истодааст. Инчунин, мунтазам ба Эрон ташриф оварда, бо дастгирии молиявии хадамоти махсуси Эрон дар Русия як фермаро харидорӣ намудааст.

Моҳи майи соли 1994 наҳзатиён дар Афғонистон ҳатто фатвои қатли бузургтарин олими ҳанафии Тоҷикистон, мухолифи асосии ҳизбсозию мазҳаббозии наҳзатиҳо, Мавлавӣ Муҳаммадии Қумсангириро содир карда, барои аз байн бурдани ӯ амалиёт гузаронда буданд. Дар он амалиёт 6 муриди Мавлавӣ кушта шуд.

Дар ниҳоят, бояд қайд шавад, ки як аломати хосси пайравии мазҳаби шиа, дар ангушти дуюми дасти чап андохтани ангуштарин бо нигини сангии калон аст. Нигини ин ангуштари шиаӣ аз санги сиёҳ ва тираранг мебошад. Агар суратҳо ва наворҳои аксари роҳбарони ТТЭ ҲНИ - ро бинед, онҳо ин рамзи шиаро риоят мекунанд. Дар ангушти Эшони Қиёмиддин, Шамсиддин Саидов, Саъдиддини Рустам, Саидиброҳим Назар, Зубайдуллои Розиқ ҳатто дуто ё сетои ин хел ангуштаринҳои нигиндорро мебинед.

Ногуфта намонад, ки яке аз «ҳикматҳо» - и ин ангуштар дар мазҳаби шиа ин аст, ки агар онро чаппа тоб диҳӣ, яъне нигини он аз тарафи даруни даст ояд, ба шиаён дурӯғ гуфтан иҷозат аст. Ин як эътиқоди қадимии мазҳаби шиа аст, ки дар китобҳояшон омадааст. Борҳо дида шудааст, ки роҳбарони шиашудаи ТТЭ ҲНИ ҳам ин қоидаи мазҳаби шиаро бисёр истифода мекунанд. Бо фатвои оятуллоҳои мазҳаби нави худашон нигини ангуштарашонро дарун тоб дода дурӯғ гуфтан мегиранд. Ба касе, ки бошад, ба падар, модар, зан, фарзанд, халқ, дурӯғ гуфтан мегиранд.  

Ҳамаи ин далелу ҳақиқатҳо нишон медиҳанд, ки роҳбарони ТТЭ Ҳизби наҳзати исломӣ дар ивази молу манфиат мазҳаби шиаро қабул карда, аз доираи мазҳаби аҳли суннат ва ҷамоат берун шудаанд. Номҳои оилавӣ, гапу шиорҳо, рафтору амал, ҷойи хондан, паноҳгоҳ, макони зиндагии наҳзатиҳо нишон медиҳад, ки онҳо аз мазҳаби аҷдодии худ даст кашида, мазҳаби бегонаро қабул кардаанд. Пас, суханони асосноки Пешвои миллат, мақомот ва уламои исломии Тоҷикистон дар бораи мазҳаби бегонаро қабул кардани пайравони ҳизби наҳзат ҳақиқатест, ки инкори он ҳаргиз имкон надорад.   

Ин аст, ки ТТЭ ҲНИ дар Тоҷикистон ва дар миёни халқи тоҷик, ки пайрави мазҳаби ҳанафӣ мебошанд, дигар эътибор ва эҳтиром надорад. Зеро халқи тоҷик ҳаргиз мазҳабфурӯшонро намебахшад. Ҳар тоҷике, ки имоми мазҳаби худаш – Имоми Аъзам Абу Ҳанифа ва мазҳаби ҳанафии худашро дӯст медорад, наҳзатиҳои мазҳабфурӯшро маҳкум мекунад.

Нозим НУРОВ,
ходими калони илмии АИ ҶТ

Бознашр аз рӯзномаи «Ҷумҳурият» №122-123 аз 22.06.2018

Дини мубини ислом дар тӯли асрҳо ҳамчун шуури иҷтимоию динии миллати бостонии тоҷик бахши муҳими фарҳанги маънавии миллӣ мебошад ва дар ҷомеаи кунунии Тоҷикистони соҳибистиқлол ба сифати арзиши волои эътиқодӣ дар раддаи арзишҳои бузурги миллию давлатӣ асосу мабнои истиқлолияти сиёсӣ ва омили рушду инкишофи давлати миллӣ ба ҳисоб меравад. Дар кишвари мо ба арзишҳои ахлоқию маънавии дини ислом, идҳои асосии мусулмонии Рамазону Қурбон ва нақши маърифатовару инсонсози он дар ҷомеаи мутамаддини имрӯза арҷу эҳтиром мегузоранд.

15 - уми июни соли 2018 мардуми шарифи Тоҷикистон Иди Рамазонро дар фазои дӯстию рафоқат, меҳру муҳаббат ва қадршиносии арзишҳои эътиқодии исломӣ гузаронид, ки дар он густурдани хони маънавӣ, аёдати падару модар, хешу табор, иҷрои амали неку хайр ва дастгирии шахсони ниёзманд ҷой дошт.

Пешвои муаззами миллат, Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни мулоқот бо намояндагони ҷомеаи кишвар оид ба фазилатҳои моҳи шарифи Рамазон, сабру таҳаммул, хайру саховат, эҳтирому қадршиносии инсон, адлу инсоф, амалҳои наҷибу шоиста, дилу забони пок, раҳмату маѓфират, ёрию кумак ба ятимону маъюбон, ойини ҷавонмардию меҳру шафқат баёни афкор намуданд ва аз соҳибкорону тоҷирони ватанӣ даъват ба амал оварданд, ки нархи маҳсулотро дар ин моҳи муборак баланд набардоранд.

Ҳамчунин, роҳбари олии кишвар ба мардум шарифи тоҷик таъкид карданд, ки дар айёми идҳои Рамазону Қурбон ба исрофкорию зиёдаравӣ ва зоҳирпарастию намоишкорӣ роҳ надиҳанд, чун аъмоли мазкур хилофи фармудаҳои дини мубини ислом аст.

Мардуми тоҷик бояд дар айёми идҳои мубораки исломӣ дастархони камхарҷи маънавӣ биороянд ва бештар ба ҷанбаи тарбиявию ахлоқӣ ва маърифатию рӯҳонии ҷашнҳои миллию динӣ таваҷҷуҳ намоянд.

Дар ҷомеаи имрӯза дар асоси сиёсати муваффақонаи Пешвои муаззами миллат, Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва пазириши Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон  “Дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросим дар Ҷумҳурии Тоҷикистон” таҳаввулоту таѓйироти муҳиму судманд дар тафаккуру аъмол ва шуурии иҷтимоию динии мардум ба вуҷуд омада истодааст, ки ин раванди созанда ҳамчун ислоҳоту инқилоби бузурги мафкуравию маънавӣ ва иқтисодию иҷтимоии миллати фарзонаи тоҷик арзёбӣ мегардад.